Thông tin chung

Nội dung

1) Tên nhiệm vụ: Nghiên cứu giải pháp phát triển rong câu ở các tỉnh phía Bắc

2) Cấp quản lý: Đề tài KH&CN tiềm năng cấp Bộ

3) Tổ chức chủ trì: Viện nghiên cứu Hải sản

4) Họ và tên chủ nhiệm: TS. Đỗ Anh Duy

5) Thành viên tham gia chính:

- ThS. Bùi Minh Tuấn

- ThS. Nguyễn Kim Thoa

- ThS. Đặng Minh Dũng

- ThS. Đỗ Mạnh Dũng

- KS. Lê Anh Tùng

- ThS. Lưu Xuân Hòa

6) Mục tiêu của nhiệm vụ:

- Chọn lọc được 1-2 chủng giống rong câu chất lượng tốt.

- Đề xuất được định hướng và giải pháp phát triển rong câu tại các tỉnh phía Bắc.

7) Kết quả thực hiện:

- Hiện trạng nguồn lợi, trồng rong câu: Có hai loài rong câu đang được nuôi trồng và phát triển tự nhiên trong các ao đầm nuôi trồng thủy sản là loài rong câu chỉ (Gracilaria tenuistipitata) và rong câu thắt (Gracilaria firma). Hình thức nuôi trồng phổ biến hiện nay là mô hình nuôi trồng đa canh (quảng canh và quảng canh cải tiến) kết hợp với nuôi các loài thuỷ sản khác. Tổng diện tích nuôi trồng rong câu ước tính khoảng 6.000 ha, diện tích có tiềm năng nuôi trồng khoảng 20.000 ha. Sản lượng rong câu nguyên liệu thu hoạch vào khoảng 6.350 tấn rong khô, tương đương khoảng 40.000 tấn rong tươi.

- Chất lượng rong câu nguyên liệu: Độ lẫn tạp chất trong rong câu nguyên liệu còn khá cao, trung bình đạt 24,8 ± 5,2% về khối lượng. Hàm lượng agar trong rong câu nguyên liệu trung bình đạt 18,7 ± 2,3% khối lượng khô; sức đông agar đạt 243,7 ± 29,6 g/cm² (ở nồng độ NaOH 6%); nhiệt độ đông agar đạt 34,5 ± 0,3^oC. Một số chỉ tiêu dinh dưỡng như hàm lượng protein chiếm khoảng 9,38-12,75% khối lượng khô; hàm lượng lipid 1,06-1,28%; hàm lượng muối vô cơ 20,85-22,17%. Hàm lượng và chất lượng rong câu nguyên liệu hiện nay đã suy giảm đáng kể so với trước đây.

- Chế biến và thương mại rong câu: Giá thu mua rong nguyên liệu hiện nay ngay tại hộ dân khoảng 4.000-5.500 đồng/kg rong khô, tại đại lý cấp 1 vào khoảng 6.000-8.000 đồng/kg, tại doanh nghiệp chế biến agar tại Hải Phòng khoảng 8.500-10.000 đồng/kg. Hiện có khoảng 40 đại lý/cơ sở thu mua rong câu nguyên liệu tại các tỉnh phía Bắc, với khoảng 10 công ty, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất agar tại Hải Phòng. Sản lượng agar sản xuất hàng năm vào khoảng 1.370-1.760 tấn/năm, lượng agar xuất khẩu chiếm khoảng 55-60%, còn lại được tiêu thụ trong nước.

- Lựa chọn chủng giống rong câu chất lượng tốt: Đã lựa chọn được 2 chủng giống rong câu tại hai điểm giám sát là HP01 (loài rong câu thắt Gracilaria firma) và HP03 (loài rong câu chỉ Gracilaria tenuistipitata) tại Hải Phòng cho chất lượng tốt nhất, đảm bảo các chỉ tiêu về cảm quan và chất lượng: Hàm lượng agar tính theo % khối lượng khô > 25%; sức đông agar (ở nồng độ 1,5%, nhiệt độ 20^oC) > 250 g/cm²).

- Xây dựng dữ liệu các chủng giống rong câu chất lượng tốt: Đã xây dựng được dữ liệu về các chủng giống rong câu chất lượng tốt, bao gồm: 1) Thông tin về loài; 2) Đặc điểm hình thái; 3) Đặc điểm sinh thái, phân bố; 4) Phân tích sinh học phân tử; 5) Nơi lưu giữ mẫu với đầy đủ thông tin, hình ảnh, mẫu vật.

- Định hướng và giải pháp phát triển rong câu ở các tỉnh phía Bắc: Đã đề xuất 5 giải pháp để phát triển rong câu ở các tỉnh phía Bắc, bao gồm: 1) Giải pháp về cơ chế, chính sách và hành chính; 2) Phát triển vùng nuôi trồng tập trung; 3) Giống và nuôi trồng; 4) Chế biến, thương mại; 5) Phát triển thị trường.

8) Thời gian bắt đầu - kết thúc: Tháng 01/2021 - 12/2022

9) Kinh phí thực hiện: 500 triệu đồng, trong đó kinh phí từ NSNN: 500 triệu đồng, nguồn khác: 0 triệu đồng