Thông tin chung

Nội dung

1) Tên nhiệm vụ: Xây dựng quy trình kỹ thuật nuôi cấy phục hồi san hô cứng ở vùng biển Việt Nam

2) Cấp quản lý: Bộ NN&PTNT

3) Tổ chức chủ trì: Viện nghiên cứu Hải sản

4) Họ và tên chủ nhiệm: TS. Nguyễn Văn Hiếu

5) Thành viên tham gia chính:

- TS. Đồng Thị Dung

- TS. Nguyễn Văn Nguyên

- TS. Nguyễn Khắc Bát

- TS. Hoàng Đình Chiều

- ThS. Bùi Minh Tuấn

- ThS. Đinh Thanh Đạt

- CN. Phạm Trần Đình Nho

- ThS. Lưu Xuân Hòa

- TS. Nguyễn Quang Vinh Bình 

6) Mục tiêu của nhiệm vụ:

* Mục tiêu chung: Xây dựng được quy trình kỹ thuật nuôi cấy, phục hồi san hô nhằm bảo tồn và phát triển bền vững hệ sinh thái rạn san hô biển Việt Nam

* Mục tiêu cụ thể:

- Xây dựng được quy trình kỹ thuật nuôi cấy, phục hồi san hô tại các vùng rạn san hô bị suy thoái

- Xây dựng được quy trình kỹ thuật nuôi cấy phục hồi san hô trên rạn nhân tạo

- Đề xuất được giải pháp quản lý, duy trì bền vững mô hình nuôi cấy phục hồi san hô

7) Kết quả thực hiện:

1. Xây dựng bộ tiêu chí về phục hồi san hô:

Bộ tiêu chí lựa chọn khu vực phục hồi san hô được xác định dựa trên các nhóm tiêu chí về điều kiện Vô sinh (6 chỉ tiêu); Hữu sinh (4 chỉ tiêu); Xã hội (4 chỉ tiêu) áp dụng phù hợp ở vùng biển Việt Nam.

Bộ tiêu chí lựa chọn loài san hô phục hồi được xác định dựa trên 05 tiêu chí theo thứ tự ưu tiên áp dụng phù hợp vào điều kiện Việt Nam.

2. Hiện trạng rạn san hô và nguồn lợi tại khu vực Hải Vân - Sơn Chà: Hiện trạng rạn san hô tại khu vực Hải Vân - Sơn Chà có kiểu rạn san hô ven bờ điển hình, rạn phân bố tập trung chính tại 05 khu vực, trong đó chỉ có rạn san hô tại Hòn Chà có phân bậc ở mức khá, các vùng rạn tại Bắc mũi Hải Vân, Bãi Sụng ở mức trung bình khá, rạn Bãi Chuối ở mức trung bình, rạn Bãi Cả xếp loại rạn nghèo nàn. Đã ghi nhận được 84 loài san hô cứng, thành phần loài san hô có xu hướng tăng dần từ vùng ven bờ và dọc theo mũi Hải Vân đến khu vực Hòn Chà. Nguồn lợi, cá rạn tại khu vực ghi nhận được 49 loài cá rạn kinh tế, thuộc 35 giống, 19 họ, 12 bộ, 1 lớp, động vật đáy kinh tế ghi 41 loài thuộc 39 giống, 25 họ, 13 bộ, 5 lớp, 3 ngành, trong đó có 02 loài nằm trong danh mục sách đỏ Việt Nam.

3. Thực nghiệm mô hình phục hồi san hô tại Bãi Cả, Hải Vân- Sơn Chà:

- 01 mô hình phục hồi san hô trên vùng rạn bị suy thoái: Đã phục hồi hơn 1.600 tập đoàn san hô trên diện tích 1.500m² , thiết lập được 200m² vườn ươm san hô tại khu vực rạn san hô bị suy thoái tại Bãi Cả, Hải Vân- Sơn Chà, đạt mật độ > 1 tập đoàn/m² , tỷ lệ sống san hô phục hồi đạt trung bình 74,8% sau 1 năm phục hồi. Giá thể phục hồi san hô cải tiến đã ghi nhận các ưu điểm về giảm thời gian, nguồn lực, chi phí và thuận tiện cho hoạt động phục hồi san hô so với các giá thể thường dùng. Bổ sung được chỉ tiêu giám sát mức gia tăng độ phủ trực tiếp từ san hô phục hồi trong hoạt động giám sát.

- 01 mô hình phục hồi san hô trên rạn nhân tạo: Đã triển khai 100 rạn nhân tạo trên diện tích 2.500m² nền đáy mềm tại khu vực Bãi Cả, phục hồi hơn 1.250 tập đoàn san hô san hô trên rạn nhân tạo (mật độ trung bình 12,5 tập đoàn trên rạn). Với kết cấu thả theo cụm rạn (2-3 rạn), vùng rạn có sự bền vững theo thời gian.

- Hiệu quả phục hồi sau 1 năm, với 4 loài san hô lựa chọn phục hồi, mức sinh trưởng của nhóm san hô cành đạt từ 6-9cm/năm, nhóm san hô dạng phủ, phiến đạt khoảng 2cm/năm. San hô có mức tăng trưởng bình thường, tỷ lệ sống đạt 74% ở mô hình phục hồi trên rạn suy thoái và đạt 71% ở mô hình san hô trên rạn nhân tạo. Nguồn lợi cá rạn và động vật đáy kinh tế ghi nhận sự giá tăng đáng kể về cả mật độ và kích thước trong các đợt giám sát trên rạn phục hồi san hô.

4. Xây dựng quy trình kỹ thuật, sổ tay hướng dẫn:

- Xây dựng và ban hành quy trình: “Quy trình kỹ thuật nuôi cấy, phục hồi san hô cứng ở vùng biển Việt Nam” bao gồm 02 quy trình “Quy trình kỹ thuật nuôi cấy phục hồi san hô tại các vùng rạn san hô bị suy thoái” và “Quy trình kỹ thuật nuôi cấy phục hồi san hô trên rạn nhân tạo”.

- Sổ tay hướng dẫn: “Quy trình kỹ thuật nuôi cấy phục hồi san hô tại các vùng rạn san hô bị suy thoái” và “Quy trình kỹ thuật nuôi cấy phục hồi san hô trên rạn nhân tạo”.

5. Đề xuất các giải pháp bảo tồn ran san hô và san hô sau phục hồi: Từ kết quả nghiên cứu và thực trạng tại địa phương đã đề xuất 05 nhóm giải pháp về kỹ thuật, chính sách, nguồn lực, giáo dục tuyên truyền và hợp tác quốc tế nhằm bảo tồn bền vững rạn san hô và san hô sau phục hồi.

8) Thời gian bắt đầu - kết thúc: 11/2022 - 12/2024

9) Kinh phí thực hiện: 3.980,0 triệu đồng, trong đó kinh phí từ NSNN: 3.980,0 triệu đồng, nguồn khác: 0 triệu đồng