Thông tin chung
Tác giả/Author: ThS. Lại Duy PhươngNgày phát hành/Issued date: 10/01/2024
Đơn vị phát hành/Issued by: Viện nghiên cứu Hải sản
Nội dung
1) Tên nhiệm vụ: Hoàn thiện công nghệ sản xuất nhân tạo giống bào ngư vành tai (Haliotis asinina)
2) Cấp quản lý: Bộ NN&PTNT
3) Tổ chức chủ trì: Viện nghiên cứu Hải sản
4) Họ và tên chủ nhiệm: ThS. Lại Duy Phương
5) Thành viên tham gia chính:
- ThS. Nguyễn Xuân Sinh
- ThS. Đặng Minh Dũng
- ThS. Đinh Thị Hải Yến
- ThS. Phạm Thành Công
- ThS. Đỗ Mạnh Dũng
- TS. Đỗ Anh Duy
- ThS. Nguyễn Văn Hiếu
- ThS. Nguyễn Văn Giang
6) Mục tiêu của nhiệm vụ:
* Mục tiêu chung: Góp phần bảo tồn, đa dạng hóa đối tượng nuôi biển, nâng cao thu nhập cho cộng đồng người dân làm nghề nuôi trồng hải sản vùng ven biển và hải đảo.
* Mục tiêu cụ thể:
- Hoàn thiện được quy trình công nghệ sản xuất giống bào ngư vành tai đạt các chỉ tiêu: Tỷ lệ thành thục ổn định ở mức ≥ 75%; tỷ lệ tham gia sinh sản ≥ 75%; tỷ lệ trứng được thụ tinh ≥ 85%; tỷ lệ trứng nở thành ấu trùng ≥ 85% và tỷ lệ sống từ giai đoạn ấu trùng trôi nổi lên con giống cỡ ≥3mm/con đạt ≥ 7%, được công nhận tiến bộ kỹ thuật.
- Quy trình được áp dụng tại 3 cơ sở sản xuất giống bào ngư vành tai với quy mô 0,5 triệu con giống/cơ sở/năm.
- Sản xuất được ≥ 1,5 triệu con giống sạch bệnh, kích thước đạt ≥ 3mm.
- Xây dựng được tiêu chuẩn cơ sở về giống bào ngư vành tai.
- Đào tạo được 34 kỹ thuật viên cho > 20 cơ sở sản xuất giống.
7) Kết quả thực hiện:
* Nội dung hoàn thiện quy trình công nghệ:
Dự án đã nghiên cứu hoàn thiện được Qui trình công nghệ sản xuất giống bào ngư vành tai. Quy trình hoàn thiện với chỉ tiêu kỹ thuật sau:
- Tỷ lệ bố mẹ thành thục ổn định ở mức 81,7%;
- Tỷ lệ tham gia sinh sản 82,2%;
- Tỷ lệ trứng được thụ tinh 85,9%;
- Tỷ lệ trứng nở thành ấu trùng 86,3% và tỷ lệ sống từ giai đoạn ấu trùng trôi nổi đến giai đoạn Veliger đạt 80,7%, từ Veliger lên con giống cấp 1 (cỡ ≥3mm/con) đạt đạt 7,27%, lên con giống cấp 2 (5 - 10mm) đạt 79%.
* Nội dung xây dựng mô hình:
Dự án đã xây dựng được 03 mô hình trình diễn công nghệ sinh sản nhân tạo và ương nuôi bào ngư giống với kết quả đạt được: Đã thuần hóa và nuôi vỗ được 328kg (mô hình tại Ninh Thuận 143kg, Khánh Hòa 95kg và tại Hải Phòng 90kg). Các chỉ tiêu kỹ thuật ổn định với tỷ lệ bố mẹ thành thục sinh dục đạt 82,7%; tỷ lệ tham gia sinh sản đạt 82,2%; tỷ lệ trứng được thụ tinh đạt 86,3%; tỷ lệ nở thành ấu trùng Trochophore đạt ≥ 77,2%; đến giai đoạn Spat đạt 78,3%; chuyển sang giai đoạn sống bám lên con giống đạt ≥ 7,27%. Với tỷ lệ sống qua các giai đoạn trên, tổng lượng giống dự án đã sản xuất được trong thời gian triển khai 03 mô hình đạt khoảng 1,609 triệu con giống kích thước ≥ 3mm (vượt so với kế hoạch 109 nghìn con). Trong đó mô hình sản xuất tại Ninh Thuận được khoảng 0,533 triệu con, mô hình sản xuất tại Khánh Hòa thu được khoảng 0,570 triệu con và mô hình tại Hải Phòng thu được 0,506 triệu con.
* Nội dung đào tạo, tập huấn chuyển giao công nghệ:
Dự án đã đào tạo được cho 34 học viên là các kỹ thuật viên làm nghề nuôi trồng thủy sản ở các địa phương ven biển (Ninh Thuận, Khánh Hòa, Hải Phòng và Quảng Ninh) nắm vững được lý thuyết và thực hành về kỹ thuật sản xuất giống. Ngoài ra dự án cũng đã đào tạo chuyên sâu và chuyển giao được toàn bộ quy trình công nghệ sản xuất giống và nuôi thương phẩm bào ngư cho 3 doanh nghiệp tham gia dự án. Đây là nhiệm vụ hết sức ý nghĩa, góp phần thúc đẩy phát triển ứng dụng KHCN vào thực tiễn sản xuất; tạo sinh kế cho cộng đồng người dân vùng biển đảo, góp phần ổn định dân sinh, tăng cường an ninh quốc phòng vùng ven biển và hải đảo.
* Về tác động của dự án:
Hiện nay nguồn lợi tự nhiên loài bào ngư vành tai vùng ở nước ta đang bị suy giảm nghiêm trọng do chưa thực sự chủ động sản xuất được sản phẩm bào ngư cung cấp ra thị trường tiêu thụ. Với thành công trong việc sản xuất nhân tạo được con giống, dự án đã góp phần phát triển được đối tượng nuôi mới cho các vùng ven biển và hải đảo. Góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, cải thiện sinh kế, nâng cao thu nhập cho cộng đồng cư dân hải đảo. Qua đó khích lệ cư dân gắn bó lâu dài với biển đảo, đây là tiền đề thúc đẩy ổn định an ninh quốc phòng, chủ quyền tại vùng biển đảo tiền tiêu của nước ta.
8) Thời gian bắt đầu - kết thúc: 01/2020 - 12/2022
9) Kinh phí thực hiện: 12.250 triệu đồng, trong đó kinh phí từ NSNN: 3.650 triệu đồng, nguồn khác: 8.600 triệu đồng