Thông tin chung
Tác giả/Author: ThS. Đặng Minh DũngNgày phát hành/Issued date: 31/12/2019
Đơn vị phát hành/Issued by: Viện Nghiên cứu Hải sản
Nội dung
1) Tên nhiệm vụ: Bảo tồn lưu giữ nguồn gen và giống hải sản kinh tế, quí hiếm có nguy cơ tuyệt chủng ở biển Việt Nam (2016-2019)
2) Cấp quản lý: Bộ NN&PTNT
3) Tổ chức chủ trì: Viện nghiên cứu Hải sản
4) Họ và tên chủ nhiệm: ThS. Đặng Minh Dũng
5) Mục tiêu của nhiệm vụ: Bảo tồn, lưu giữ an toàn nguồn gen, từng bước nâng cao chất lượng và sử dụng hiệu quả nguồn nguồn gen hải sản phục vụ phát triển nghề nuôi biển theo hướng bền vững.
6) Kết quả thực hiện:
Trên thế giới, công tác bảo tồn và lưu giữ nguồn gen thủy sản đã được quan tâm, triển khai từ khá sớm và đã đạt được những thành tựu rất quan trọng, góp phần vào việc bảo tồn đa dạng sinh học. Tại Việt Nam, công tác bảo tồn, lưu giữ nguồn gen thủy sản cũng đã được quan tâm từ những năm 1998-2000, tuy nhiên mới chỉ chủ yếu tập trung vào các nguồn gen thủy sản nước ngọt, việc bảo tồn và lưu giữ các nguồn gen hải sản còn rất hạn chế. Vì vậy, nhằm từng bước nâng cao chất lượng nguồn gen và sử dụng hiệu quả nguồn giống hải sản phục vụ phát triển nghề cá biển theo hướng bền vững ở biển Việt Nam, nhiệm vụ đã triển khai điều tra, khảo sát và thu thập 08 nguồn gen hải sản (gồm 05 loài quí hiếm, có nguy cơ đe dọa tuyệt chủng và 03 loài có giá trị kinh tế cao). Triển khai bảo tồn, lưu giữ an toàn 08 nguồn gen trong điều kiện thực nghiệm theo phương pháp bảo tồn chuyển vị (Ex-situ).
Từ năm 2012, Trung tâm Phát triển nghề cá Vịnh Bắc Bộ hiện đã và đang lưu giữ thành công 08 nguồn gen, hình thành quần đàn bố mẹ. Trong môi trường lưu giữ, các nguồn gen cho tỷ lệ sống cao, tăng trưởng tốt. Trong năm 2015, cơ sở dữ liệu các nguồn gen đã được đánh giá chi tiết, mức độ hoàn thành đối với từng nguồn gen trên 60%. Một số nguồn gen như: cá Song chấm đỏ, cá Nác, Trai bàn mai, Ngao ô vuông đều đã thành thục trong điều kiện bảo tồn lưu giữ, tuy nhiên tỷ lệ thành thục còn thấp, đây là kết quả bước đầu khẳng định sự thành công của nhiệm vụ trong việc bảo tồn và lưu giữ một số đối tượng hải sản tại Việt Nam.
Trên cơ sở nghiên cứu, triển khai thực nghiệm, nhiệm vụ đã đề xuất được một số biện pháp triển khai nhằm bảo tồn, khai thác và phát triển các nguồn gen hải sản kinh tế, quí hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng ở biển Việt Nam. Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả của công tác bảo tồn, lưu giữ nguồn gen hải sản cần tăng cường nguồn lực về cơ sở vật chất, thiết bị cho các cơ sở lưu giữ nguồn gen và kỹ thuật cho các cán bộ tham gia mạng lưới bảo tồn quĩ gen.
7) Thời gian bắt đầu - kết thúc: 01/2016 - 12/2019
8) Kinh phí thực hiện: 800 triệu đồng, trong đó kinh phí từ NSNN: 800 triệu đồng, nguồn khác: 0 triệu đồng