Khai thác thủy sản vụ Bắc 2008 - 2009 (tính từ tháng 10/2008 đến tháng 3/2009) chịu ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính trên toàn thế giới. Mặc dù giá nhiên liệu ổn định nhưng giá sản phẩm khai thác không tăng, thậm chí giá một số chủng loại thủy sản giảm trong thời gian đầu vụ.

Sản lượng tăng

Theo thông tin từ Cục Khai thác và Bảo vệ Nguồn lợi Thủy sản thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, trên các ngư trường, nhiều loại hải sản trong đó các loài cá nổi xuất hiện và áp lộng sớm. Tại ngư trường vịnh Bắc Bộ, điều kiện thời tiết khá thuận lợi cho ngư dân bám biển hoạt động khai thác. Vào thời điểm giữa vụ, cá nổi như cá nục, trích, nhâm xuất hiện dày thuận lợi cho nghề vó, mành và lưới vây. Tại ngư trường xa bờ, một số đối tượng có giá trị kinh tế như cá song, mú, hố, mực ống xuất hiện dày hơn mọi năm nên năng suất khai thác của các đội tàu câu vàng và chụp mực tương đối cao.

Sự xuất hiện của gió mùa áp thấp, bão kéo dài trong những tháng cuối năm 2008 tại ngư trường các tỉnh duyên hải nam Trung bộ đã phần nào ảnh hưởng đến thời gian hoạt động chuyến biển của các nghề khai thác xa bờ. Các loài cá nổi như cá thu, ngừ xuất hiện và áp lộng sớm với mật độ dày. Các nghề lưới rê, câu, chụp mực đạt năng suất, sản lượng ổn định. Cá cơm xuất hiện nhiều, sản lượng khai thác các nghề lưới mành, pha xúc đạt năng suất cao. Riêng nghề câu cá ngừ vây vàng đạt sản lượng và hiệu quả kinh tế khá cao vào những tháng giáp và đầu tết Nguyên đán.

Trong khi đó, tại ngư trường Đông Tây Nam Bộ, nguồn lợi các loại cá đáy có giá trị kinh tế ổn định, đội tàu lưới kéo đạt năng suất cao. Cá nổi xuất hiện nhiều, thành đàn tạo điều kiện thuận lợi cho đội tàu lưới vây ánh sáng hoạt động hiệu quả. Các nghề lưới rê khai thác cá đù, cá lưỡi, cá chét, cá gúng hoạt động khá hiệu quả.

Chất lượng thấp

Cục Khai thác và Bảo vệ Nguồn lợi Thủy sản cho biết, tổng sản lượng khai thác thủy sản vụ Bắc 2008 - 2009 ước đạt 1.159 nghìn tấn, tăng 12% so với kế hoạch, trong đó hải sản đạt 1.068 nghìn tấn tăng 13% so với kế hoạch. Sản lượng khai thác thủy sản vụ cá Bắc tuy tăng so với cùng kỳ năm 2008, nhưng năng suất đánh bắt, chất lượng và giá thành sản phẩm giảm, hiệu quả của các nhóm tàu khai thác đạt thấp.

Doanh nghiệp thủy sản dù “sống” trên vựa nguyên liệu nhưng vẫn đang trong tình trạng “đói” nguyên liệu kinh niên. Ông Hồ Ngọc Bình - Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thủy sản Nghệ An cũng nhận định vụ Bắc năm nay sản lượng một số loài cá khai thác có tăng so với năm 2008 như cá nóc, cá đồng quéo, cá hố, cá trích, bạch tuộc tuy nhiên chất lượng và kích cỡ đạt tiêu chuẩn để chế biến hàng xuất khẩu không cao, vì vậy mà vẫn “khát” nguyên liệu. Ngoài ra, còn có một số loài bị “mất mùa”, nguồn nguyên liệu giảm khiến giá thành nguyên liệu tăng cao.

Cụ thể như nguyên liệu cá đổng quéo năm nay khá dồi dào nhưng cỡ cá nhỏ chỉ từ 100 - 200g, trong khi kích cỡ cá công ty cần thu mua để chế biến xuất khẩu lại phải trên 300g trở lên. Bạch tuộc sản lượng khai thác tương đối cao hơn so với mọi năm, chất lượng được cải thiện hơn, tuy nhiên mặt hàng này đang bị một số đại lý thu mua với giá cao để sơ chế xuất sang Trung Quốc. Giá bạch tuộc ở thời điểm đầu năm chỉ dao động khoảng 28.000 - 29.000 đồng/kg, tuy nhiên đến thời điểm này đã bị các đại lý sơ chế hàng cho Trung Quốc “đẩy” lên 34.000 - 35.000 đồng/kg. Do vậy, công ty rất khó để đưa ra một mức giá ổn định khi đàm phán với khách hàng.

Nguồn vasep