(Viện nghiên cứu Hải sản) - Sau khi phát hiện hiện tượng thuỷ triều đỏ xảy ra tại khu vực ven biển Đồ Sơn – Cát Bà, Hải Phòng, đề tài “Nghiên cứu nguy cơ bùng phát và đề xuất giải pháp phòng, tránh, giảm thiểu tác hại của thuỷ triều đỏ tại khu vực ven biển Hải Phòng” do Viện nghiên cứu Hải sản chủ trì (chủ nhiệm đề tài: TS. Nguyễn Văn Nguyên) đã tổ chức khảo sát trên diện rộng khu vực ven biển Hải Phòng nhằm đánh giá quy mô và động cơ bùng phát của đợt thuỷ triều đỏ này. Tác nhân gây ra thuỷ triều đỏ là loài tảo giáp Noctiluca scintillans, chủng màu đỏ. Từ cuối tháng 3 đến nay, loài tảo này bùng phát với mật độ cao, tạo ra các váng nước nổi trên bề mặt. Lớp váng có màu từ hồng nhạt đến đỏ tuỳ thuộc vào mật độ và giai đoạn phát triển của tảo. Do tế bào tảo N. scintillans khá lớn (đến 1mm) và có hình dạng giống trứng cá nên thường bị nhầm lẫn là “trứng cá, trứng sứa”. Khảo sát diện rộng của Viện cho thấy, quy mô đợt thuỷ triều đỏ này khá lớn. Tại khu vực phía đông đảo Cát Bà, chúng tạo những dải thuỷ triều đỏ kéo dài hàng km. Do tương tác thuỷ triều và dòng chảy, một số khối nước mang theo thuỷ triều đỏ trôi dạt và lưu lại vùng ven bờ, vịnh kín yên tĩnh, nơi chúng có điều kiện tiếp tục gia tăng về mật độ, tạo các lớp váng dày đặc. Đây là lý do xuất hiện các dải thuỷ triều đỏ đậm đặc tại một số vũng, áng, âu thuyền ven đảo Cát Bà và Đồ Sơn.

                      Noctiluca scintilans nở hoa tại Xuân Đám - Cát Bà

Noctiluca scintillans không sinh độc tố nên không có nguy cơ gây ngộ độc độc tố cho người hay động vật thuỷ sản. Tuy nhiên, chúng có khả năng tích tụ ammoniac với hàm lượng cao rồi giải phóng vào môi trường nước. Mật độ cao của chúng còn gây tình trạng cạn kiệt ô xy trong vực nước. Sự kết hợp của hai yếu tố này có thể gây chết cho động vật thuỷ sản.

 Với cường độ bùng phát như hiện nay, đợt thuỷ triều đỏ này chưa có cho thấy khả năng gây hại trên diện rộng. Tuy nhiên, do diễn biến của thuỷ triều đỏ còn phức tạp, cần theo dõi sát tình hình và đề phòng những tác động tiêu cực đến nuôi thuỷ sản, nhất là khu vực nuôi cá lồng tập trung trong các âu, vịnh kín. Trong trường hợp bị dải thuỷ triều đỏ đậm đặc bao phủ các hộ nuôi cá lồng bè nên chủ động hạ thấp lồng để tạo không gian cho cá tránh lớp nước thuỷ triều đỏ (chỉ 3-5 cm tầng mặt). 

Hiện chưa ghi nhận dấu hiệu tác động của thuỷ triều đỏ đến nhuyễn thể nuôi đáy như ngao, sò. Tuy nhiên, nếu các váng nước này đọng lại khu vực bãi nuôi ngao, tỷ lệ ngao chết có thể sẽ tăng lên. Hiện chưa có cách phòng tránh cho động vật thuỷ sản nuôi đáy.

                                                                                                                                           Nguyễn Văn Nguyên.

(Công văn khuyến cáo gửi các cơ quan chức năng - file đính kèm)