Chưa có lúc nào mà nuôi trồng thuỷ sản ở tỉnh An Giang có tốc độ phát triển như hiện nay. Theo số liệu chưa đầy đủ của Sở Thuỷ sản tỉnh cho biết, đầu năm 2006 tỉnh An Giang có trên 1.800 ha đất nuôi trồng thuỷ sản, đến đầu năm 2007 tỉnh An Giang tăng thêm 780 ha và hiện nay diện tích tăng thêm là 1.200 ha, tăng 44% so với cùng kỳ đưa diện tích nuôi trồng thuỷ sản toàn tỉnh đạt xấp xỉ 3.000 ha, tăng gần gấp đôi so với 2 năm trước đây. Diện tích nuôi trồng thuỷ sản tăng nên nhu cầu con giống cũng tăng theo, đến nay tỉnh An Giang có khoảng 150 ha sản xuất giống, mỗi năm cung cấp khoảng 300 triệu con giống góp phần phát triển thuỷ sản tỉnh nhà. Tuy nhiên để có được con giống sạch bệnh đạt chất lượng tốt phục vụ sản xuất, vẫn còn nhiều lúng túng ở khâu kỹ thuật ương giống khi thời tiết thay đổi tỷ lệ giống hao nhiều đây là vấn đề quan tâm của nghề ương cá giống .

Hiện nay tỉnh An Giang có trên 1.500 cơ sở sản xuất giống thuỷ sản với trên 1.150 hộ bình quân mỗi năm các cơ sở sản xuất có thể cung ứng khoảng 300 triệu con giống thuỷ sản các loại. Xã Vĩnh Hoà huyện Tân Châu là nơi tập trung nhiều cơ sở sản xuất cá giống trong tỉnh. Hiện toàn xã có 210 hộ sản xuất cá giống với diện tích trên 48 ha, tăng gấp 2 lần so với năm trước. Bình quân mỗi tháng các cơ sở giống ở xã Vĩnh Hoà sản xuất trên 200 muôn cá cung cấp cho hộ chăn nuôi trong và ngoài tỉnh như Tiền Giang, Bế Tre, Trà Vinh, Hậu Giang và Cần Thơ. Ông Nguyễn Văn Thuận, ngụ ở ấp Vĩnh Thạnh A xã Vĩnh Hoà cho biết, gia đình ông có 4 ao ương cá giống, mỗi năm ông sản xuất 2 vụ cá giống khoảng 300 muôn, năm 2.006 và đầu năm nay do nuôi trồng thuỷ sản các nơi tăng mạnh nên sản xuất cá giống thu lời khá, bình quân mỗi vụ sau khi xuất bán giống, trừ chi phí ông Thuận có thể kiếm lời từ 40 đến 50 triệu đồng. Riêng vụ sản xuất thứ 2 trong năm gặp thời tiết mưa bão làm cá bị shook nên tỷ lệ giống đạt không cao chỉ trên dưới 10%, trong khi đó nhu cầu giống giảm và lượng giống bán ra cũng giảm nên lợi nhuận cũng bị ảnh hưởng.

Còn anh Nguyễn Văn Sang, ngư dân chuyên ương cá tra giống ở xã Vĩnh Hoà thì cho biết, trước đây gia đình anh chuyên vớt cá bột thiên nhiên để ương giống nên rủi ro cao, từ khi có cá bột lai tạo nên tỷ lệ ương giống rất thành công. Với 2 ao diện tích trên 3.000 mét vuông mỗi năm anh sản xuất trên 50 muôn cá giống, bán thu nhập cũng khá cao. Đầu năm nay giá cá giống tăng cao tuy lượng giống ương chỉ đạt 25 muôn nhưng bán thu lời khá còn vụ ương giống thứ 2 do mưa nhiều và cách phòng bệnh chưa tốt nên cá bị bệnh gan mật có mũ và tỷ lệ chết cao, trên tổng số 200 muôn cá bột có thể chỉ đạt khoảng 5%.

Từ đầu năm đến nay, Sở Thuỷ sản phối hợp với Phòng Nông nghiệp & phát triển nông thôn huyện Tân Châu mở 2 lớp tập huấn cho trên 50 ngư dân sản xuất cá giống ở xã Vĩnh Hoà về qui trình kỹ thuật ương giống cá sạch bệnh theo qui trình SQF 1000, qua đó đã giúp cho nhiều hộ sản xuất cá giống thành công. Điển hình là ông Trần Văn Hoàng, chi hội trưởng nghề cá Hoàn Thành xã Vĩnh Hoà huyện Tân Châu. Hiện ông Hoàng là chủ cơ sở sản giống cá giống Sự Thật ấp Vĩnh Thạnh A xã Vĩnh Hoà có trên 3.000 cặp cá giống bố mẹ và 15.000 mét vuông ương cá giống, mỗi năm ông sản xuất 300 triệu cá tra bột và 3 triệu con cá giống chất lượng phục vụ sản xuất. Một trong những yếu tố giúp ông Hoàng sản xuất cá giống thành công là áp dụng tốt qui trình kỹ thuật nuôi cá sạch bệnh theo tiêu chuẩn SQF 1000, nên chất lượng cá giống của ông rất ổn định và mới đây ông được Trung tâm nghiên cứu & sản xuất giống thuỷ sản tỉnh chọn làm điểm để cung cấp cá giống cho các nơi.

Còn anh Nguyễn Văn Đông, thành viên của chi hội nghề cá Hoàn Thành xã Vĩnh Hoà cho biết, 6 ao có diện tích trên 10.000 mét vuông, áp dụng kỹ thuật nuôi cá sạch tức là quản lý tốt môi trường nước, định kỳ phun thuốc sát trùng, thức ăn được anh bổ sung vitamine C giúp cá tăng sức đề kháng và đặc biệt trong những tháng mùa mưa này anh thường xuyên bón vôi dọc bờ ao để diệt khuẩn và cân bằng độ pH trong ao nhằm hạn chế tình trạng cá bị shook nên tỷ lệ ương giống cá của anh Đông rất thành công, đạt từ 20 đến 40%, trong khi đó bà con xung quanh ương giống chỉ đạt từ 5 đến 10%. Để có lượng giống liên tục, anh Đông bố trí thả cá bột mỗi ao cách nhau từ 20 đến 30 ngày, cách làm này vừa giảm áp lực đồng vốn đầu tư vừa hạn chế ảnh hưởng tác động của giá cả. Riêng năm 2.006 anh Đông đã cung cấp trên 100 muôn cá giống và những tháng đầu năm nay anh xuất bán trên 60 muôn hiện còn trên 50 muôn chuẩn bị xuất bán trong thời gian gần đây.

Xã Vĩnh Hoà hiện có gần 50 ha sản xuất cá giống, mỗi năm có thể cung cấp trên 100 triệu con cho ngư dân trong và ngoài tỉnh. Do số hộ mới tham gia nghề sản xuất giống tăng, việc tuân thủ qui trình kỹ thuật sản xuất giống sạch bệnh chưa đảm bảo nên tỷ lệ giống đạt thấp đã ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng con giống phục vụ chăn nuôi. Áp dụng qui trình sản xuất giống sạch bệnh tức là giống ấy sau khi thả nuôi phải đạt tỷ lệ sống cao và phát triển bình thường, muốn vậy hộ sản xuất cá giống cần lưu ý trước khi thả giống phải chuẩn bị ao kỹ vét vôi hết đáy bùn sau đó rãi vôi diệt cá tạp, khi cấp nước nên bơm nước một lần và xử lý diệt khuẩn trước khi thả cá, khi bắt đầu thả cá cần rãi muối hột xung quanh ao nhằm diệt mầm bệnh, sau đó sử dụng sữa, bột đậu nành men vi sinh trộn đều tạt vào ao để tạo vi sinh có lợi bổ sung thức ăn cho cá bột thời kỳ đầu, khi cho cá giống ăn, chọn thức ăn nhỏ vừa cở miệng để cá đốp mồi hạn chế lãng phí, cho lượng thức ăn vừa phải trong thức ăn cần trộn thên Vitamine C nhằm tăng sức đề kháng cho cá để chúng phát triển tốt. Trong thời điểm mưa dầm sau mỗi cơn mưa rãi vôi ngay dọc bờ ao và pha nước vôi tạt xuống ao vừa giúp diệt khuẩn vừa cân bằng độ phèn trong nước hạn chế cá bị sốc.

Để giảm rủi ro trong nghề sản xuất cá giống, theo giới chuyên môn ngành thuỷ sản thì chất lượng cá giống bố mẹ là yếu tố cần thiết để sinh sản cá bột khoẻ mạnh, bên cạnh đó người chăn nuôi phải thường xuyên học hỏi khoa học kỹ thuật để nâng cao trình độ sản xuất, đồng thời biết cách quản lý tốt môi trường nhằm hạn chế dịch bệnh xuất hiện trong mô hình sản xuất cá giống của mình. Hiện Ngành Thuỷ sản tỉnh đang triển khai dự án nuôi cá bố mẹ thiên nhiên kết hợp lai tạo với cá giống nhân tạo nhằm hạn chế tình trạng đồng huyết trong sản xuất giống thuỷ sản, tăng cường tập huấn kỹ thuật sản xuất giống sạch bệnh cho ngư dân, hy vọng đây sẽ là một trong những giải pháp tốt góp phần thúc đẩy nghề sản xuất cá giống phát triển.

Trung Liêm (Nguồn vietlinh)