General Information

Content

 Tảo, theo một cách hiểu nào đó, được gọi là thallophytes, tản thực vật, là những thực vật thiếu rễ, thiếu lá và thiếu cả thân, chúng có chlorophyll đóng vai trò như sắc tố quang hợp sơ cấp và chúng thiếu lớp tế bào bất thụ đóng vai trò như lớp tế bào trợ dưỡng có nhiệm vụ bao quanh lớp tế bào sinh dục.

Tuy nhiên định nghĩa này tỏ ra không hợp lý do là có nhiều dạng thức sinh vật tuy mang những đặc tính như định nghĩa nhưng có thể coi nó không phải là tảo, ví dụ như cyanobacteria mà ta gọi là vi khuẩn lam hay tảo lam thì về mặt tiến hóa lại gần vi khuẩn prokaryote hơn là tảo.

Do đó cho đến nay một định nghĩa rõ ràng về tảo vẫn còn trong vòng tranh cãi. Khi mà nhiều phương tiện kỹ thuật khoa học hiện đại xuất hiện ngày càng nhiều cho phép nhà nghiên cứu có cơ hội đi sâu hơn về các đặc tính sinh lý, sinh hóa, di truyền ,... của tảo để nghiên cứu chúng, từ đó cho biết rằng còn rất rất nhiều thú vị về tảo mà chúng ta chưa hiểu hết.

Tảo được phân lọai theo tiêu chuẩn nào?

Với một người không chuyên về tảo, việc nhớ tên các ngành các lớp tảo là một chuyện không phải dễ. Nhưng chúng ta hòan tòan đủ sức để trả lời những câu hỏi mang tính chất đại cương chẳng hạn: Tảo chia làm mấy ngành, căn cứ vào đâu mà chúng được phân chia và quan hệ giữa các ngành tảo là như thế nào?

Trước đây và cho đến tận bây giờ việc phân chia các ngành các lớp tảo vẫn dựa vào chủ yếu là màu sắc mà chúng mang.

Cyanophyta mang màu lam nên gọi là ngành lam tảo
Rhodophyta có màu đỏ nên gọi là ngành hồng tảo.
Chlorophyta có màu xanh lá cây nên gọi là ngành lục tảo
Chrysophyceae có màu vàng nên gọi là lớp kim tảo
Phaecophyceae có màu nâu nên gọi làn lớp lục tảo.

Ngòai ra người ta còn dựa trên các đặc điểm sinh lý, sinh hóa, di truyền học của tảo để "nói chuyện“. Tuy thế chi tiết những cơ sở lý thuyết này không dành cho chúng ta, những người chỉ "cỡi ngựa xem ... tảo“.

Tuy nhiên, gần đây, bằng sự hỗ trợ của các phương tiện kỹ thuật sinh học hiện đại, người ta xét quan hệ giữa các lòai tảo dựa trên đặc tính màng bao quanh chloroplast của chúng, do đó mà tảo có 4 nhóm chính:

- Nhóm thứ nhất: không có chloroplast;
- Nhóm thứ hai: chỉ có vỏ bao chloroplast (chloroplast envelope) và không có màng nội chất nhám chloroplast (tức chỉ có 2 lớp màng);
- Nhóm thứ ba: có có vỏ bao chloroplast  và có thêm một màng nội chất nhám bao quanh chloroplast (3 lớp màng);
- Nhóm thứ tư: có vỏ bao chloroplast  và có thêm hai màng nội chất nhám bao quanh chloroplast (4 lớp màng).

Những bài viết ngắn sau sẽ cùng điểm qua các đặc điểm chính của các nhóm tảo trên và xem xét các cơ sở khoa học của phân chia này.

Tài liệu tham khảo chính cho các bài viết lấy từ:

Algae: An Introduction to Phycology
H. M. Jahns, D. G. Mann, C. Van Den Hoek, Hans Martin Jahns
Cambridge Univ Pr, June 1995 , 0521304199

Phycology, 3rd Edition
Robert Edward Lee
Cambridge Univ Pr, October 1999, 0521638836

Trần Hòang Dũng

(theo sinhhocvietnam.com)