Cơ sở đào tạo: Viện nghiên cứu Hải sản

  1. Tóm tắt nội dung luận án

Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của cá Song vua giai đoạn ấu trùng là bước tiến mới trong lĩnh vực khoa học công nghệ nuôi trồng thủy sản tại Việt Nam. Luận án đã cung cấp các thông tin về sự phát triển của phôi, ảnh hưởng của yếu tố môi trường đến sự phát triển của phôi, đặc điểm phát triển hình thái của ấu trùng, ảnh hưởng của môi trường đến tỷ lệ sống, sinh trưởng và thời gian biến thái cũng như đặc tính sử dụng thức ăn của cá Song vua giai đoạn ấu trùng và cá hương.

  1. Những kết quả mới của luận án:

-           Trong quá trình phát triển phôi: Độ mặn nước từ 32,0 - 35,0 ppt và nhiệt độ nước 28,0ºC là điều kiện thích hợp nhất để phôi cá Song vua phát triển.

-           Ấu trùng cá Song vua được chia làm 5 giai đoạn, khi mới nở ấu trùng có kích thước 1,72 ± 0,04 mm. Ấu trùng cá Song vua thường mở miệng sau 60 giờ kể từ khi trứng nở (độ mặn 28 ppt và nhiệt độ 28ºC) với kích thước mở miệng là 130,5 ± 20,0 mm. Gai cứng xuất hiện trên vây lưng và vây ngực của ấu trùng từ ngày tuổi thứ 9, gai cứng dài tối đa vào ngày tuổi thứ 21 và các gai cứng này biến mất vào ngày tuổi thứ 35, ấu trùng cá Song vua hoàn thành biến thái thành cá hương ở ngày tuổi thứ 42 khi đó kích thước ấu trùng đạt 35,02 ± 0,51 mm. Khi mới nở ống tiêu hóa của ấu trùng cá Song vua là một ống thẳng, mầm dạ dày xuất hiện vào ngày thứ 3 và phát triển hoàn thiện ở giai đoạn hoàn thành biến thái. Đặc trưng ống tiêu hóa của ấu trùng cá Song vua là to và ngắn. Điều kiện độ mặn nước thích hợp nhất cho ấu trùng phát triển là 28 - 32 ppt và nhiệt độ nước thích hợp (từ khi nở đến khi ấu trùng 20 ngày tuổi) là 28oC, khoảng nhiệt độ nước thích hợp (từ khi ấu trùng 20 ngày tuổi đến ấu trùng hoàn thiện biến thái) là 28 - 31oC.

-           Thức ăn thích hợp để ương nuôi cá Song vua giai đoạn đầu tùy thuộc từng giai đoạn phát triển của cá, cụ thể:

+          Giai đoạn ấu trùng cá từ 2 - 9 ngày tuổi thức ăn sử dụng là hỗn hợp luân trùng siêu siêu nhỏ (P. similis) kết hợp với nauplii của copepod.

+          Giai đoạn ấu trùng từ 10 - 21 ngày tuổi là nauplii của copepod và copepod.

+          Giai đoạn ấu trùng từ 22 - 32 ngày tuổi là hỗn hợp thức ăn (50% copepod và 50% artemia) cho tỷ lệ sống của ấu trùng cao nhất và giai đoạn ấu trùng từ 33 - 42 ngày tuổi là hỗn hợp thức ăn gồm 50% thức ăn tổng hợp NRD và 50% thức ăn sống (tỷ lệ copepod : artemia = 1:1).

+          Giai đoạn từ cá hương lên cá giống từ 43 - 84 ngày tuổi, sử dụng thức ăn là NRD.

  • Luận án đã đóng góp 3 điểm mới cho khoa học và đề xuất được 6 giải pháp kỹ thuật làm cơ sở khoa học để xây dựng công nghệ sản xuất giống nhân tạo cá Song vua. Luận án đã có 3 điểm mới cung cấp cho lĩnh vực chuyên ngành là: (1) mô tả đặc điểm phát triển của cá Song vua giai đoạn sớm; (2) xác định ảnh hưởng của thức ăn đến tỷ lệ sống của cá và (3) ảnh hưởng của một số yếu tố môi trường đến sinh trưởng và phát triển của cá Song vua ở giai đoạn phát triển ban đầu.
  1. Các ứng dụng/khả năng ứng dụng trong thực tiễn, các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu:

Luận án đã cung cấp cơ sở khoa học, nguồn tài liệu tham khảo quan trọng cho các nhà nghiên cứu về sinh sản và sản xuất giống các loài cá Song nói chung và cá Song vua nói riêng. Nguồn thông tin này còn là cơ sở xây dựng quy trình công nghệ sản xuất giống nhân tạo cá Song vua, góp phần vào việc bảo tồn nguồn lợi đối với cá Song vua đang có nguy cơ tuyệt chủng ngoài tự nhiên.

            Để cung cấp thêm cơ sở khoa học cho việc hoàn thiện công nghệ sản xuất giống cá Song vua, cần tiếp tục một số nghiên cứu sau:

-           Nghiên cứu về ảnh hưởng của chế độ nuôi vỗ cá bố mẹ đến chất lượng trứng cá Song vua, mối liên quan giữa kích thước cá bố mẹ đến kích cỡ ấu trùng mới nở.

-           Nghiên cứu vai trò và chức năng của các gai cứng đối với ấu trùng cá Song vua.

-           Nghiên cứu enzyme và vai trò của chúng trong quá trình tiêu hóa thức ăn ở giai đoạn ấu trùng.

Người hướng dẫn                                                                   Nghiên cứu sinh

(Ký tên, họ tên)                                                                          (Ký tên, họ tên)

                                                                                                   Trần Thế Mưu

 

                                   XÁC NHẬN CỦA CƠ SỞ ĐÀO TẠO