Ở động vật thủy sản, lysine rất cần thiết cho quá trình sinh hóa của tế bào, sinh tổng hợp các protein-enzyme (đặc biệt là hệ thống enzyme tiêu hóa), các hocmon, các kháng thể… với vai trò quan trọng như vậy, việc bổ sung lysine vào khẩu phần ăn hoặc thức ăn thủy sản là cần thiết và có ý nghĩa quyết định tăng trưởng và phát triển của đối tượng nuôi.
Mặt khác, tận dụng phế phụ phẩm từ nguyên liệu thủy sản (cá tra) sử dụng enzyme để tạo dịch đạm thủy phân, nguồn dịch đạm thủy phân này là thành phần dinh dưỡng bổ sung nguồn cung cấp nito hữu ích cho quá trình lên men sinh tổng hợp lysine để bổ sung vào sản xuất thức ăn chăn nuôi thủy sản.
Nhận thấy sự cấp thiết đó, Bộ Công thương đã giao Viện nghiên cứu Hải sản chủ trì thực hiện Dự án sản xuất thử nghiệm “Hoàn thiện công nghệ sản xuất thức ăn nuôi thủy sản giàu lysine từ phế phụ phẩm cá tra” thuộc đề án phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học trong lĩnh vực công nghiệp chế biến đến năm 2020. Sau hai năm triển khai thực hiện dự án (từ 01/2019 đến 12/2020), Dự án đã hoàn thành các mục tiêu đề ra, kết quả đạt được như sau:
- Đã hoàn thiện được quy trình công nghệ, mô hình thiết bị và sản xuất chế phẩm lysine từ phế phụ phẩm cá tra quy mô 1.000 lít/mẻ (năng suất ≥ 35 gam/lít);
- Đã hoàn thiện quy trình công nghệ và mô hình thiết bị sản xuất dịch đạm thủy phân từ phế phụ phẩm cá tra, quy mô 500kg nguyên liệu/mẻ, sản phẩm đạt giá trị có tỉ lệ nito axit amin trên nito tổng số 41,02%;
- Đã hoàn thiện quy trình công nghệ và mô hình thiết bị sản xuất thức ăn nuôi cá rô phi giàu lysine, quy mô 2.000kg nguyên liệu/mẻ;
- Đã sản xuất được 470kg chế phẩm lysine (độ ẩm: 3,57 %; Hàm lượng lysine 45,1 %; Protein thô: 71,6 %; Không chứa Salmonella, coli, các độc tố nấm mốc (mycotoxin: aflatoxin B1; aflatoxin tổng (B1, B2, G1, G2, Đạt tiêu chuẩn nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi);
- Đã sản xuất được 27,438 tấn thức ăn cá rô phi dạng viên, độ ẩm 5,44 %; protein tổng số: 28-30%; Canxi: 2,05 %; Methionine 0,91 %; Cysteine 0,37%; Lysine: 2%; Chất béo: 7,93 %. Sản phẩm đạt tiêu chuẩn sản phẩm thức ăn nuôi cá rô phi theo TCVN 10300 : 2014;
- Quy trình công nghệ sản xuất thức ăn cá rô phi đã được hoàn thiện ở quy mô phòng thí nghiệm, được hiệu chỉnh và đưa vào sản xuất thử nghiệm tại Công ty Cổ phần Đầu tư Du lịch và Phát triển thủy sản (TRISEDCO).
- Dự án đã nuôi thử nghiệm cá rô phi bằng thức ăn thủy sản giàu lysine cho hiệu quả tăng trưởng tốt, hệ số thức ăn đạt từ 1,25-1,27%, hiệu quả kinh tế đạt từ 19,93% - 22,17% tương đương với các mô hình nuôi đối chứng khu vực lân cận.
Toàn cảnh buổi nghiệm thu cấp Nhà nước
Ngày 20/01/2021, Bộ Công thương đã tổ chức nghiệm thu cấp Nhà nước các kết quả đạt được của Dự án. Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao các kết quả đã đạt được, ghi nhận những nỗ lực cố gắng của tổ chức chủ trì và Ban chủ nhiệm Dự án. Kết quả thực hiện của dự án có thể được nhân rộng tới các doanh nghiệp sản xuất thức ăn cá rô phi trong cả nước.
Sản phẩm của dự án
Hội đồng nhất trí nghiệm thu dự án với kết quả 9/9 phiếu đạt.
Trần Thị Ngà