Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuỷ sản trình bày báo cáo tổng kết vụ cá Nam 2018

và kế hoạch triển khai thực hiện vụ cá Bắc 2018-2019

Tại Hội nghị, ông Nguyễn Quang Hùng – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuỷ sản đã báo cáo tóm tắt kết quả khai thác Vụ cá Nam năm 2018. Tổng sản lượng khai thác thuỷ sản đạt 1,948 triệu tấn, tăng 3,4% so với vụ cá Nam năm 2017; gồm 1,8 triệu tấn khai thác biển và 148 ngàn tấn khai thác nội đồng. Các tỉnh có sản lượng khai thác trong vụ cá Nam cao gồm Trà Vinh, Thừa Thiên Huế, Quảng Ninh, Quảng Bình, Thái Bình, Bạc Liêu, Thanh Hoá, Quảng Nam và Bà Rịa Vũng Tàu. Thị trường tiêu thụ hải sản, giá nhiên liệu nhìn chung tương đối ổn định, thu nhập của ngư dân từng bước tăng lên tại động lực cho ngư dân bám biển. Giá trị kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản đến tháng 11/2018 đạt 7,6 tỷ USD, tăng 5,9% so với cùng kỳ Năm 2017 (theo số liệu của Tổng cục Hải quan). Công tác quản lý tàu cá được các đại phương tổ chức thực hiện từng bước đi vào  nền nếp. Các quy định mới trong Luật Thuỷ sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn luật được ban hành và có hiệu lực đồng bộ từ 01/01/2019 sẽ tạo khung pháp lý giúp các địa phương có cơ sở triển khai trong quản lý nghề cá đồng thời nâng cao trách nhiệm của cộng đồng ngư dân. Tình trạng tàu cá đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài giảm đáng kể.

Trong vụ cá Bắc năm 2018-2019, một số nhiệm vụ chính cần triển khai thực hiện  gồm:

  • Điều tra nguồn lợi và nâng cao chất lượng và nâng cao hiệu quả công tác dự báo ngư trường khai thác hải sản
  • Tổ chức sản xuất trên biển theo mô hình tổ đội, tổ chức triển khai đề án phát triển nghề khai thác viễn dương
  • Chuyển đổi một số nghề nguy hại đến nguồn lợi
  • Kiểm soát hoạt động của tàu cá trên các vùng biển và đảm bảo an toàn cho người, tàu cá
  • Công tác chứng nhận, xác nhận nguồn gốc thuỷ sản khai thác

Đại diện Viện nghiên cứu Hải sản, ông Nguyễn Viết Nghĩa, Phó Viện trưởng  trình bày tham luận “Điều tra nguồn lợi, dự báo ngư trường và ứng dụng công nghệ khai thác, bảo quản sản phẩm hải sản”. Các kết quả cập nhật về điều tra nguồn lợi hải sản cho thấy, trữ lượng nguồn lợi các nhóm hải sản trên toàn vùng biển Việt Nam đều trong tình trạng suy giảm. Trữ lượng cá nổi nhỏ ở mùa gió Tây Nam năm 2018 đã giảm khoảng 20% so với mùa gió Tây Nam năm 2012. Nguồn lợi hải sản tầng đáy tiếp tục suy giảm cả về trữ lượng và chất lượng, trong đó tỉ lệ cá tạp trong tổng trữ lượng ngày càng tăng. Nguồn lợi cá nổi lớn có sự biến động mạnh theo thời gian và thể hiện xu hướng suy giảm. Cường lực khai thác trong những năm qua tăng nhưng sản lượng khai thác không tăng mà còn giảm đi, cho thấy áp lực khai thác lên nguồn lợi hải sản ở vùng biển nước ta đã vượt ngưỡng cho phép.

 

 Ông Nguyễn Viết Nghĩa, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu Hải sản

trình bày tham luận tại Hội nghị

Dự báo ngư trường khai thác trong mùa gió Đông Bắc 2018-2019đã chỉ ra nhữngngư trường khai thác tiềm năng ở các vùng biển, gồm:vùng biển vịnh Bắc Bộ là khu vực đảo Bạch Long Vĩ (nghề rê, vây và chụp), vùng ven bờ biển Nghệ An – Thanh Hoá (nghề chụp), vùng cửa vịnh (nghề vây); vùng biển miền Trung và giữa Biển Đông, ngư trường khai thác ước cho năng suất cao ở ngoài khơi Thừa Thiên Huế - Đà Nẵng, ven bờ Quảng Ngãi – Bình Định (nghề rê), vùng biển Khánh Hoà (nghề vây), vùng biển quần đảo Hoàng Sa (nghề câu cá ngừ đại dương, vây) và vùng biển giữa Biển Đông từ vĩ độ 12 – 14o30’N (nghề câu); vùng biển Đông Nam Bộ, các ngư trường ước cho khả năng khai thác cao khu vực phía nam đảo Côn Sơn (nghề vây) và khu vực DK1 (nghề rê); vùng biển Tây Nam Bộ ở phía tây đảo Phú Quốc (nghề vây) và phía tây mũi Cà Mau (nghề rê). Đồng thời hiện tượng ENSO (xác suất xẩy ra El nino đầu năm 2019 tới 72%) có khả năng ảnh hưởng đến sản lượng khai thác của các loài cá nổi lớn.

Các công nghệ khai thác, bảo quản sau thu hoạch của Viện cũng đã được giới thiệu tại hội nghị, gồm cơ giới hoá nghề chụp, cơ giới hoá nghề lưới rê hỗn hợp, sử dụng đụt lưới vuông cho nghề lưới kéo đáy để thoát cá con, công nghệ nano, công nghệ đá sệt bảo quản sản phẩm khai thác.

Hội nghị cũng đã thảo luận về việc lắp đạt thiết bị kiểm soát hành trình tàu cá trên các tàu có chiều dài 15m trở lên nhằm kiểm soát hoạt động sai tuyến, hoạt động bất hợp phát trên biển.

Kết luận hội nghị, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá cao các kết quả đạt được trong vụ cá Nam năm 2018 và nhấn mạnh những điểm cần lưu ý để thực hiện kế hoạch khai thác vụ cá Bắc 2018-2019 đạt hiệu quả cao nhất. Đối với Viện Nghiên cứu Hải sản, trong thời gian tới cần tập trung vào ba vẫn đề chính là: 1) Tiếp tục điều tra nghề cá thương phẩm phục vụ công tác đánh giá, xác định sản lượng tối đa cho phép khai thác đối với từng vùng biển, từng nghề một cách hợp lý và bền vững; 2) Tiếp tục điều tra nguồn lợi hải sản để làm cơ sở cho việc dự báo ngư trường khai thác phục vụ sản xuất của ngư dân; 3) Nâng cao độ chính xác của bản tin dự báo ngư trường, đổi mới phương thức phát hành, cung cấp các bản tin dự báo ngư trường khai thác từ cơ quan quản lý, cảng cá, trên Đài thông tin duyên hải, Đài tiếng nói Việt Nam và Đài truyền hình VTC16 để ngư dân tiếp cận, biết và sử dụng trong sản xuất.

Vũ Việt Hà