Cách khu nuôi trồng đảo Key Florida, Chris Bergh đang cố gắng trèo lên bong tàu sau khi lặn dọc theo dải san hô bị chết. Bergh, người chỉ đạo chương trình bảo tồn Florida Keys của The Nature Conservancy, lớn lên và thường xuyên lặn ở vùng này, nói: “Tôi còn nhớ những vùng ran hô sừng dày đặc ngoài khơi. Bây giờ chúng đã biến mất.”
Bergh đang chỉ đạo các hoạt động bảo tồn để phục hồi san hô tại Keys thông qua Chương trình Phục hồi Rạn san hô Florida được hỗ trợ bởi Cơ quan Khí tượng và Đại dương quốc gia - National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA).
Loài san hô sừng - Ảnh: Ken Nedimyer
Hoạt động bảo tồn này bắt đầu vào năm 2005 khi tổ chức Bảo tồn Tự nhiên bắt đầu hợp tác với Ken Nedimyer, một nhà cung cấp các loài cá cảnh địa phương, để tiến hành nuôi trồng san hô tại khu nuôi trồng dưới nước của ông, và nhân rộng các loài san hô có sức chịu đựng tốt nhất đối với nhiệt và bệnh tật.
Một tia hy vọng mong manh để phòng chống hư hại do Sự biến đổi khí hậu và các lực lượng tự nhiên khác
Các nhánh dài giống sừng hươu nai của loài san hô sừng và loài san hô tương tự khác đã từng phát triển mạnh tại quần đảo Keys và khắp vùng Caribbean, tạo ra nơi cư trú giống như mê cung cho các loài cá và các sinh vật biển khác.
Nhưng trong vòng 30 năm qua, san hô đã và đang biến mất với tốc độ đáng lo ngại, khiến NOAA vào tháng 5 phải đưa hai loài san hô sừng staghorn và elkhorn vào danh sách các loài bị đe dọa – đây là lần đầu tiên một loài san hô được liệt vào loài bị đe dọa. Theo NOAA, có tới 98% quần thể san hô staghorn tại các vùng biển của Mỹ bị suy thoái kể từ những năm 70.
Có nhiều nguyên nhân bao gồm hư hại do bão và ô nhiễm. Nhưng mối đe dọa nguy hiểm nhất là nhiệt độ vùng nước mặt của đại dương tăng lên do sự biến đổi khí hậu. Tác động do nhiệt độ tăng ảnh hưởng tới san hô và tăng tính nhạy cảm của chúng với bệnh tật.
Nedimyer, người mà công việc chủ yếu hàng tuần là lặn dưới nước, có giấy phép đặc biệt để duy trì một vùng nuôi trồng trên đá (các tảng đá và bất cứ sinh vật biển nào sống trên đó) tại vùng biển của bang, Vài năm trước ông rất ngạc nhiên phát hiện thấy một số quẩn thể nhỏ san hô sừng phát triển tự nhiên trên các tảng đá vôi trong khu nuôi trồng của ông ta.
"Loài san hô này đang chết dần ở khắp mọi nơi," Nedimyer nói. "Vì vậy tôi đã nhận thấy rằng chúng ta có thể trồng và cấy nó ở các vùng khác để phục hồi lại."
"Cơ hội thật sự để phục hồi "
Giai đoạn đầu tiên của hoạt động phục hồi san hô đã trồng được san hô từ các nhánh san hô gắn vào các khối bê tông được đặt ngập trong nước biển. Các nhà khoa học đã kiểm tra các quần thể san hô để thu thập các thông tin về tình trạng sống và ghi lại các thông tin di truyền.
Loài san hô này hiện đang được trồng trên các khung đặc biệt và đặt ở những độ sâu khác nhau. Các nhà khoa học hy vọng xác định được quần thể nào phát triển tốt trong điều kiện môi trường khắc nghiệt hơn, sau đó sẽ nhân rộng chúng.
"Ít nhất chúng tôi sẽ tái tạo lại quần thể loài san hô sừng staghorn," Bergh cho biết. Nhưng dự án nuôi trồng này đang có cơ hội để phục hồi nhanh chóng loài san hô này trở về trạng thái trước đây. Các nhánh san hô sừng mảnh mai khiến loài san hô này nhạy cảm với nhiệt và bệnh tật nhưng bù lại chúng sinh trưởng nhanh. Vì vậy ông Bergh nói, loài san hô này có "một cơ hội thật sự để phục hồi".
Theo NatureConservancy (www.ficen.org.vn)
