Hợp phần Sinh kế bền vững bên trong và xunh quanh các khu bảo tồn biển – LMPA đã phối hợp với Bộ Thủy sản tổ chức hội thảo nhằm thảo luận về Quy chế thẩm định đề án thành lập KBTB với các ban ngành liên quan và đại diện các ban quản lý của các KBTB đã và sắp thành lập.

Hiện nay các vấn đề về suy giảm nguồn tài nguyên biển do khai thác quá mức và đặc biệt là sự suy thoái của các hệ sinh thái biển quan trọng như rạn san hô, thảm cỏ biển là những vấn đề lớn không chỉ trong phạm vi Việt Nam mà có tính chất toàn cầu. Nhằm góp phần bảo vệ biển và các hệ sinh thái biển, từ năm 2003-2006, với sự hỗ trợ của Chính phủ Đan Mạch, Bộ Thuỷ sản đã từng bước hình thành mạng lưới các khu bảo tồn biển trên phạm vi toàn quốc. Hệ thống khu bảo tồn biển được thiết lập không chỉ góp phần bảo đảm cân bằng sinh thái vùng biển, bảo vệ đa dạng sinh học, điều hoà môi trường mà còn có ý nghĩa to lớn đối với phát triển kinh tế bền vững, đối với nghiên cứu khoa học, giáo dục cộng đồng, thể thao giải trí, du lịch sinh thái v.v.

Tuy nhiên, để hệ thống bảo tồn biển quốc gia có thể phát triển và hoạt động hiệu quả, chính phủ cũng như các ban ngành liên quan cần phải xây dựng một nền tàng pháp lý chặt chẽ làm cơ sở cho việc quản lý tốt hơn các khu bảo tồn biển.

Với sự cố gắng nỗ lực của Bộ Thủy sản và Ban chỉ đạo quốc gia, cơ sở pháp luật liên quan đến Hệ thống các khu bảo tồn biển cũng đang dần dần được hoàn thiện. Trên cơ sở Luật Thuỷ sản năm 2003 và Nghị định 27/2005/NĐ-CP ngày 8/3/2005 của Chính phủ, Bộ Thuỷ sản đã ban hành một số văn bản, trong đó có hướng dẫn thành lập Khu Bảo Tồn Biển. Nhằm tiếp tục hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Hệ thống khu bảo tồn biển, năm 2007, Bộ Thuỷ sản đã giao cho Vụ Khoa học Công nghệ chủ trì cùng với các đơn vi liên quan xây dựng dự thảo Quy trình thẩm định quy chế thành lập khu bảo tồn biển.

Sau một quá trình xây dựng dự thảo Quy chế dựa trên ý kiến tham luận của các ban ngành thuộc Bộ Thủy sản, ngày 05/06/2007 Hợp phần LMPA đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Thủy sản tổ chức thành công hội thảo về quy chế thẩm định đề án thành lập khu bảo tồn biển. Tham dự hội thảo có đại diện của Bộ thủy sản, ông Nguyễn Xuân Lý Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ; ông Nguyễn Viết Mạnh Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, ông Chu Tiến Vĩnh Cục trưởng Cục kiểm tra và bảo vệ nguồn lợi thủy sản; đại diện của ban chỉ đạo quốc gia; giám đốc cùng một số cán bộ của các KBTB Nha Trang, Cù Lao Chàm, Phú Quốc và các khu bảo tồn khác như Vường Quốc gia Núi Chúa, Cồn Cỏ, Cát Bà; đại diện các cơ quan nghiên cứu như ông Đỗ Văn Khương Viện trưởng Viện nghiên cứu Hải sản Hải phòng (RIMF); Ngoài ra, đại diện một số tổ chức phi chính phủ có liên quan đến công tác bảo tồn như WWF, IUCN và phó giám đốc Hợp phần LMPA bà Nguyễn Giang Thu cùng toàn bộ thành viên đã tham gia tích cực trong hội thảo.

Đại diện cho ban soạn thảo quy chế ông Nguyễn Hữu Dũng, cục phó Cục kiểm lâm – Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn – đã trình bày tóm tắt nội dung chính và các quy định cụ thể của quy chế thẩm định đề án thành lập khu bảo tồn biển. Quy chế chia thành 4 chương và 15 điều gồm các quy trình thẩm định cũng như yêu cầu rõ ràng cho hai cấp độ KBTB: KBT do thủ tướng chính phủ quyết định và KBTB do UBND Tỉnh quyết định. Các đại biểu đã thảo luận sôi nổi về các vấn đề như kết cấu văn bản, sự thống nhất với các văn bản khác, quy trình thẩm định và việc thiết lập hội đồng thẩm định v.v. Mặc dù có nhiều ý kiến khác nhau nhưng hầu hết các đại biểu đều nhận thấy sự cần thiết phải sớm có một quy chế để các KBTB sớm được chính thức thành lập, mở rộng mạng lưới các KBTB quốc gia.

Sau khi xem xét các vấn đề còn tồn đọng, hội thảo kết luận Ban soạn thảo sớm hoàn thiện quy chế để Bộ Thủy Sản ban hành và phổ biến tới các đơn vị chức năng liên quan. Đây là một văn bản có tính pháp lý quan trọng làm nền tảng cho các tỉnh có các KBTB sớm thực hiện và triển khai công tác bảo tồn biển.

Ban biên tập – Hợp phần LMPA(Theo www.ficen.org.vn).