Các rạn san hô có thể bị hư hại không thể cứu chữa trừ khi chúng ta thay đổi cách thức quản lý môi trường biển. Một nghiên cứu mới của các trường đại học Exeter và California Davis, công bố trong tạp chí Nature số ra ngày 1 tháng 11 năm 2007 cho thấy các rạn san hô bị hư hại vùng Caribbean sẽ tiếp tục suy giảm trong vòng 50 năm tới như thế nào.
Các rạn san hô tạo những hình ảnh đầy màu sắc của các hệ sinh thái nhưng hiện nay một số lượng ngày càng tăng các rạn sna hô đang trở nên suy thoái và bị lấn át bởi các loài rong tảo biển. Nhóm nghiên cứu đã kiểm tra xem các rạn san hô bị lấn át bởi tảo biển có thể quay trở về trạng thái khỏe mạnh ban đầu hay không nếu những nguyên nhân gây ra hiện tượng này như khai thác hải sản hoặc ô nhiễm được giải quyết. Đó chính là các biện pháp như giảm đánh bắt hoặc đưa vào hệ thống quản lý nước thải. Nghiên cứu này đã đưa ra câu trả lời “không” vì các rạn san hô có thể trở nên hư hại vĩnh viễn.
Vào những năm 1980 các rạn san hô tại vùng biển Caribbean bị tác động lớn bởi hiện tượng gần tuyệt chủng các loài cầu gai ăn thực vật, Diadema antillarum dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng. Cùng với cá mó, loài cầu gai này duy trì rong tảo biển ở mức đọ thấp, tạo ra không gian để san hô phát triển. Cá mó hiện nay đang là loài ăn rong tảo duy nhất nhưng việc khai thác lại làm hạn chế số lượng loài cá này. Không đủ số lượng cá mó ăn rong tảo biển, sa hô không thể phục hồi sau những tác động lớn như các cơn bão và kết quả là hệ sinh thái san hô trở nên kém lành mạnh. Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra kết quả này bằng cách tạo ra và thử nghiệm mô hình máy tính tái tạo ảnh hưởng của nhiều yếu tố tới sự lành mạnh của các rạn san hô vùng.
Giáo sư Peter Mumby thuộc trường đại học Exeter, tác giả chính của bài báo nghiên cứu, nói: “Tương lai của một số rạn san hô vùng Caribbean nằm trong sự cân bằng này và nếu chúng ta tiếp tục có hoạt động ảnh hưởng đến chúng thì các rạn san hô sẽ bị thay đổi mãi mãi. Điều này sẽ hủy diệt môi trường biển giàu có của vùng Caribbean, là nơi có rất nhiều loài và tạo ra sinh kế cho hàng triệu người.”
Bài báo cho rằng để có thể bảo vệ tương lai cho các rạn san hô đặc biệt khi đã hiểu rõ tác động có thể của sự biến đổi khí hậu, loài cá mó cần được bảo vệ. Cá mó thường bị bắt trong các bẫy đánh cá được sử dụng rộng rãi tại vùng biển Caribbean, và nhiều cá thể kết thúc số phận của chúng trên bàn ăn trong các nhà hàng.
Giáo sư Peter Mumby tiếp tục: “Một tin vui là chúng ta có thể thực hiện các bước thực tế để bảo vệ loài cá mó và giúp rận san hô tái sinh. Chúng tôi cũng cho rằng nên thay đổi chính sách để thiết lập sự kiểm soát trong việc sử dụng bẫy đánh loài cá này. Chúng tôi cũng kêu gọi tất cả du khách tới vùng Caribbean và thấy món ăn chế biến từ loài cá mó trong thực đơn của khách sạn cần phải nêu lên sự quan tâm lo lắng của họ đối với các cấp quản lý.”
Nghiên cứu này được tài trợ bởi Cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ - US Environmental Protection Agency, Hiệp hội Hoàng gia, Ủy ban nghiên cứu Môi trường Tự nhiên và Tổ chức Khoa học Tự nhiên.
Theo ScienceDaily, www.ficen.org.vn.
