Bề ngoài cá chuột cũng dễ nhận biết: Mình cá thon dài, đuôi dài, đầu to, mắt và mũi cũng to; mõm hình nón; da có màu nâu đỏ với những đốm nhạt hơn; da bóng mượt không vảy và sáng óng ánh.

Cá chuột phân bố trong vùng biển từ California đến Alaska. Chúng có nhiều ở những nơi nước lạnh, dưới đáy biển gần bờ ở độ sâu khoảng 92-913m.

Loại cá này có nhiều đặc điểm lạ lùng khác xa với những loại cá khác.

Chúng có lỗ mũi to, lại hút nước qua mũi chứ không qua miệng như hầu hết các loại cá khác. Là cá nhưng lại kém bơi, chúng không dùng đuôi để bơi mà lại dùng vây ngực để di chuyển. Chính điều đó tạo cho chúng nét duyên dáng lạ mắt trong làn nước, khiến chúng dễ dàng bị phát hiện ra.

Thức ăn chủ yếu của Hydrolagus colliei là giáp xác và cá nhỏ. Trong chuyện kiếm ăn, chúng vô cùng lười nhác: chúng đợi cho con mồi đến gần mới há mồm nuốt, chứ ít khi chủ động bơi đi bắt mồi.

Chuyện sinh nở cũng thuộc loại có một không hai trong thế giới loài cá. Cá chuột là loài đẻ trứng, thụ tinh trong. Trứng được đẻ sau khi đã được thụ tinh. Con cái đẻ ra một bao trứng, trong bao vỏ đó có hai trứng. Vỏ bao ngoài trứng trông giống như hộp đàn viôlông nhỏ, là một loại chất liệu cứng như sừng. Trứng dài và nhọn có thể cắm vào cát hay bùn dưới đáy biển, và ở yên đó cho đến khi nở. Thời gian cá mẹ đẻ được bao trứng này kéo dài từ 18-30 giờ. Sau đó từ 4-6 ngày, bao trứng vẫn còn nối với cơ thể cá mẹ qua một sợi dây nhỏ. Cuối cùng, bao trứng mắc dính vào đáy biển, hay cắm vào trong bùn cát. Ở dưới đáy biển, trứng phải mất khoảng một năm mới nở.

Các thợ lặn có thể thận trọng bơi đến gần cá chuột. Bình thường, loại cá này không hề hung dữ, luôn muốn giữ khoảng cách với con người. Tuy hiền vậy, nhưng chúng lại thuộc họ nhà cá mập, gai lưng của chúng có chất độc, có thể gây ra vết thương đau đớn. Nhưng khi bắt loại cá này, ngư dân sợ cái hàm hơn là sợ gai lưng của chúng.

Ban ngày thợ lặn khó đến gần chúng, nhưng khi đêm xuống, cá chuột thường bơi đến nơi có ánh sáng mạnh.

Cá chuột có thể được chế biến thành thức ăn đặc sản. Loại cá này khá yếu, chúng dễ chết khi ra khỏi nước. Trước đây, người ta còn chế biến gan của chúng thành một loại dầu bơi trơn dùng cho các loại máy móc.